Πανελλαδική προβολή έτυχε η Ορεστιάδα. Το ένθετο της εφημερίδας «Έθνος»
της Κυριακής φιλοξένησε μεγάλο ρεπορτάζ – οδοιπορικό στην πόλη του
βορείου Έβρου και έτσι οι αναγνώστες είχαν την ευκαιρία να γνωρίσουν τα
πλεονεκτήματα της περιοχής, την ιστορία, τους ανθρώπους της αλλά και
σημαντικές δραστηριότητες που λαμβάνουν χώρα στην περιοχή. Το ρεπορτάζ μεταξύ άλλων αναφέρει…
«…Επί πέντε δεκαετίες μετά, τα ελληνικά τρένα περνούσαν από το τουρκικό έδαφος για να μεταφέρουν τους επιβάτες από Νέα Ορεστιάδα προς Ορμένιο και Δίκαια, και αντίστοιχα τα τουρκικά τρένα της γραμμής Κωνσταντινούπολη - Αδριανούπολη περνούσαν από το ελληνικό έδαφος. Αυτό σταμάτησε μόλις στα μέσα της δεκαετίας του 1970, με την κατασκευή νέων γραμμών, μετά τα γεγονότα στην Κύπρο.
Στους πρώτους κατοίκους της Νέας Ορεστιάδας, εκτός από τους πρόσφυγες του Κάραγατς, περιλαμβάνονταν και αρκετοί Αδριανουπολίτες, που είχαν μεταφερθεί εκεί το 1922. Στο 7ο Παγκόσμιο Συνέδριο Θρακών, που έγινε το 2006 στο Διδυμότειχο, εγκρίθηκε ψήφισμα, σύμφωνα με το οποίο η Νέα Ορεστιάδα είναι η διάδοχος πόλη και κληρονόμος του πολιτισμού και της ιστορίας, της ίδιας της Αδριανούπολης και όχι του Κάραγατς, που αποτελεί προάστιό της. «Η αρχαία ονομασία Ορεστιάς αφορούσε την Αδριανούπολη. Με την απελευθέρωση του 1920, οι προύχοντες αποφάσισαν να δώσουν το όνομα αυτό μόνο στο Κάραγατς, για να μην αλλάξουν το παγιωμένο επί αιώνες της μητέρας πόλης, που ίσχυε από τον 1ο μ.Χ. αιώνα, επί αυτοκράτορα Αδριανού», επισημαίνει ο Χρήστος Κούκλατζης, πρόεδρος του Συλλόγου Απογόνων Καραγατσιανών και Αδριανουπολιτών «Η Νέα Ορεστιάδα», που προσπαθεί να διασώσει, να αναζωογονήσει και να μεταδώσει την πολιτισμική ταυτότητα στους κατοίκους της σημερινής, σύγχρονης πόλης.
Στο αμέσως προσεχές διάστημα ολοκληρώνονται οι προσπάθειες μεταφοράς της ιστορικής βιβλιοθήκης του Φιλεκπαιδευτικού Συλλόγου Αδριανούπολης, που ιδρύθηκε το 1872 και οι 5.000 τόμοι της βρίσκονται σήμερα στη Θεσσαλονίκη.
Τη δική του, παράλληλη προσπάθεια διάσωσης της ιστορικής μνήμης καταβάλλει το Ιστορικό και Λαογραφικό Μουσείο Νέας Ορεστιάδας, μέσα από ιστορικά κειμήλια που φυλάσσει στις σύγχρονες εγκαταστάσεις του. Μεταξύ αυτών, τα ιερά άμφια και ο χρυσοποίκιλτος σταυρός του Αγίου Κυρίλλου, που διετέλεσε πατριάρχης Κωνσταντινούπολης, και στη διάρκεια της Επανάστασης του 1821 μαρτύρησε στην Αδριανούπολη, από όπου καταγόταν. «Τον απαγχόνισαν οι Τούρκοι και έπειτα από τρεις μέρες πέταξαν το σκήνωμά του στον ποταμό Εβρο. Νοτιότερα, στο Πύθιο, πιάστηκε σε κάτι κλαδιά, όπου το βρήκε ένας χωρικός και το ενταφίασε», αναφέρει ο πρόεδρος του Μουσείου, Πασχάλης Μαυρίδης. Εκεί φυλάσσονται επίσης ένα χειρόγραφο βιβλίο του 1650 με βυζαντινές μουσικές, ευαγγέλια με ελληνικούς χαρακτήρες γραμμένους στην τουρκική γλώσσα, δημόσια έγγραφα της Αδριανούπολης κ.ά.
Το άθλημα που ανέδειξε την πόλη είναι το βόλεϊ. Το πρώτο φιλέ στήθηκε στις αρχές της δεκαετίας του '70. «Ταιριάζει με τον σωματότυπο των παιδιών εδώ, που είναι ψιλόλιγνα, και έτσι δημιουργήθηκε μια τοπική παράδοση», αναφέρει ο Στέλιος Κεμανετζής, αρχηγός της ομάδας της πόλης, που έχει ζήσει τη «χρυσή» δεκαετία του '90, με δύο τελικούς πρωταθλήματος και έναν ευρωπαϊκό. Πλέον η ομάδα αγωνίζεται στην Α2, αλλά αυτό οφείλεται στο ότι δεν μπορεί να κρατήσει τους σπουδαίους αθλητές που αναδεικνύει.
Η Νέα Ορεστιάδα είναι μια σύγχρονη πόλη με τα προβλήματα της ελληνικής υπαίθρου, αλλά και τους δικούς της, ξεχωριστούς ανθρώπους. Εμβληματική μορφή της πόλης είναι ο ηθοποιός και σκηνοθέτης Ακης Τσονίδης, που πριν από δύο δεκαετίες αποφάσισε να εγκαταλείψει το Εθνικό Θέατρο και να επιστρέψει στην ιδιαίτερη πατρίδα του για να δημιουργήσει εκεί έναν πυρήνα πολιτισμού. Το Θεατρικό Εργαστήρι Νέας Ορεστιάδας «Διόνυσος», που είναι ο καρπός αυτής της προσπάθειας, έχει καταφέρει να «εκπαιδεύσει» θεατρικά τους κατοίκους της ακριτικής πόλης, ενώ το Πανελλήνιο Φεστιβάλ Ερασιτεχνικού Θεάτρου που διοργανώνει κάθε καλοκαίρι έχει αναδειχτεί σε πολιτιστικό θεσμό πανελλαδικής εμβέλειας…»* Ανάμεσα στους άλλους ζητήθηκε και η γνώμη του συναδέλφου Γιάννη Τομαδάκη, ενός νέου ανθρώπου που επέλεξε, αν και πρωτευουσιάνος, να ζήσει στην περιοχή.