Κ.Λ.Α.: “Πίσω από τους λόφους”… μια προβολή για τα δυσδιάκριτα όρια μεταξύ καλού και κακού

Της Χριστίνας Τέντε

Την καινούρια ταινία του Ρουμάνου σκηνοθέτη Κριστιάν Μουνγκίου, “Πίσω από τους λόφους”, θα προβάλλει η Κινηματογραφική Λέσχη Αλεξανδρούπολης σήμερα Δευτέρα και αύριο Τρίτη 12 Μάρτη. Βασισμένη σε αληθινά γεγονότα που διαδραματίστηκαν στο χωριό Τανάκου της Ρουμανίας, αυτή η σκληρή δραματική ταινία ερευνά τα όρια “καλού – κακού”, αφέλειας – στυγνού σαδισμού και κάνει μία έμμεση, ωστόσο αισθητή, κριτική στις σκοταδιστικές μεθόδους της ρουμάνικης εκκλησίας.
Η Αλίνα (Κριστίνα Φλουτούρ ) και η Βοϊτσίτα (Κοσμίνα Στράταν) είναι δύο παιδικές φίλες που μεγάλωσαν μαζί σε κάποιο ορφανοτροφείο και που μετά από χρόνια ξανασυναντιούνται. Η Αλίνα, έχοντας βιώσει πολύ άσχημες καταστάσεις, έχει καταφύγει σε κάποιο απομακρυσμένο μοναστήρι και, εκεί, έχει δοθεί πλήρως στα καθηκοντά της. Η Βοϊτσίτα μόλις έχει επιστρέψει από τη Γερμανία, όπου μάζεψε χρήματα και θέλει να χτίσει ένα σπίτι για να ζήσει μαζί με την παιδική της φίλη. Οι δυο γυναίκες έχουν αλλάξει. Από τη μία, βλέπουμε την απαθή, υποτονική – σχεδόν εκνευριστική – Αλίνα να υπερασπίζεται τις αξίες που της έχουν εμφυσήσει (ή και επιβάλει). Από την άλλη, την εκρηκτική Βοϊτσίτα, που από την αγάπη της για την Αλίνα δέχεται να μπει κι αυτή στο μοναστήρι, αλλά εκεί μοιάζει τόσο παράτερη κι εγκλωβισμένη, σαν το θηρίο στο κλουβί. Η συμπεριφορά της Βοϊτσίτα γίνεται όλο και πιο άγρια και, τελικά, “εξηγείται” από τον επικεφαλής καλόγερο ως “δαιμονισμός”. Ο ίδιος και οι υπόλοιπες μοναχές, στην προσπάθειά τους να “θεραπεύσουν” την κοπέλα, θα χρησιμοποιήσουν ακραίες κι απάνθρωπες μεθόδους, δημιουργώντας το εξής ενδιαφέρον ερώτημα: πού σταματά η καλοπροαίρετη αφέλεια και πού αρχίζει ο σαδισμός; Στη “μάχη του καλού και του κακού” υπάρχει τελικά άσπρο – μαύρο;

            Όπως και στην προηγούμενή του μεγάλη επιτυχία, το “4 μήνες 3 εβδομάδες και 2 μέρες”, έτσι κι εδώ, ο Ρουμάνος σκηνοθέτης επικεντρώνεται στη σχέση δύο γυναικών και αναπαραστά με πολύ ρεαλιστικό τρόπο το τραγικό γεγονός που τις δένει. Τη σχέση των δύο γυναικών πλαισιώνει μια ομάδα από μοναχές, που με την αφέλεια, την υπερβολή και τη φοβικότητά τους – που ίσως καταντά και εκνευριστική –  μοιάζουν με καρικατούρες. Ωστόσο, ίσως ο κύριος πρωταγωνιστής να είναι ο επικεφαλής καλόγερος, μια επιβλητική φιγούρα που οι μοναχές και το ποίμνιό του λατρεύουν σαν θεό, ενώ η Βοϊτσίτα τον θεωρεί υποκριτή και τον απεχθάνεται. Πρόκειται για μια φιγούρα που βγάζει κάτι το ασκητικό και κάτι το διεστραμμένο ταυτόχρονα, μια φιγούρα που στο τέλος αφήνει ανάμεικτα συναισθήματα στον θεατή. Και το ενδιαφέρον είναι ότι στο τέλος δεν μπορούμε να τον κατατάξουμε ως “καλό” ή “κακό”, δεν μπορούμε να κατανοήσουμε τα κίνητρά του. Ως προς αυτό, λοιπόν, η ταινία κατορθώνει να αποδομήσει εντελώς την αντίθεση “ καλού – κακού”.

            Το “Πίσω από τους λόφους” είναι μια ενδιαφέρουσα ταινία τόσο ως προς το θέμα όσο και ως προς τη δομή. Οι διάλογοι, οι συγκρούσεις, η κορύφωση – όλα αυτά τα στοιχεία κάνουν το έργο να μοιάζει με θεατρικό, ένα θεατρικό με έντονα στοιχεία θρίλερ που καθηλώνει το θεατή και τελικά τον αφήνει μετέωρο. Είναι κάπως μεγάλη (150 λεπτά) και σε μερικά σημεία ίσως να κουράζει – ιδίως με τις εκνευριστικά αφελείς καλόγριες – ωστόσο δημιουργεί σασπένς και καταφέρνει να καθηλώσει.

            Η ταινία απέσπασε το βραβείο σεναρίου στο Φεστιβάλ Καννών, ενώ οι δύο πρωταγωνίστριες μοιράστηκαν το βραβείο ερμηνείας. Επιπλέον, προβλήθηκε στο φετινό Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης στα πλαίσια του αφιερώματος στον Κριστιάν Μουνγκίου και έλαβε θετικότατα σχόλια από το κοινό. Μην τη χάσετε!

Δευτέρα, 11 και Τρίτη, 12 Μαρτίου 2013
Πίσω από τους λόφους (Beyond the hills) - Κριστιάν Μουντζίου
Σενάριο: Κριστιάν Μουντζίου
ΗΘοποιοί: Κοσμίνα Στρατάν, Κριστίνα Φλουτούρ, Βαλέριου Αντριούτα, Ντάνα Ταπαλάγκα
Ρουμανία, 2012, διάρκεια: 150'