Της Χριστίνας Τέντε * Τρίτη 11 Ιούνη. Μέσα σε λίγες ώρες, με μια βεβιασμένη Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου, το πρωτοπόρο δίδυμο Σαμαράς – Κεδίκογλου αποφάσισαν (και διέταξαν) το κλείσιμο της κρατικής τηλεόρασης. Όπως ήταν αναμενόμενο, ακολούθησαν ΠΑΣΟΚ και ΔΗΜΑΡ με τη γνωστή “ναι μεν, αλλά” πολιτική τους (αφενός “καταγγέλουν”, αφετέρου εξακολουθούν να συμμετέχουν στην συγκυβέρνηση). Μέσα σε λίγες ώρες καταλύθηκε η δημοκρατία. Καταλύθηκε ο πλουραλισμός στην ενημέρωση, το όποιο ήθος και η όποια δημοσιογραφική δεοντολογία, η ποιότητα, η αισθητική.
Μέσα σε λίγες ώρες, “έπεσε” η ΕΡΤ. Το τελευταίο προπύργιο του πολιτισμού στην ελληνική τηλεόραση. Μέσα σε λίγες ώρες, 2.652 εργαζόμενοι βρέθηκαν άνεργοι, σε μια ιδιαίτερα δύσκολη περίοδο για όλους μας – πόσο μάλλον για τους δημοσιογράφους, με τις εφημερίδες να κλείνουν και τα κανάλια να απολύουν. Αντιμετωπίστηκαν με μια δόση εκδικητικότητας από τον ίδιο το Σαμαρά, όταν τους κατηγόρησε – με το συνηθισμένο ειρωνικό του ύφος – ότι “τυχαία απεργούσαν, κάθε φορά που έκανε κάτι καλό για τη χώρα και δεν το δείχνανε”. Αντιμετωπίστηκαν, όμως, και με αρκετή μοχθηρότητα από αρκετούς “ανόητους χαιρέκακους” συμπολίτες μας – όπως πολύ εύστοχα παρατήρησε ο Γιάννης Κότσιρας – που έσπευσαν να χειροκροτήσουν το κλείσιμο της ΕΡΤ και να τους χαρακτηρίσουν ως “τρωκτικά” και “βολεμένους”. Πράγματι, στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης το τελευταίο τριήμερο αναπαράγονται πολλά απολίτικα έως και φασίζοντα σχόλια, που χωρίς καμιά πολιτική βάση κατηγορούν την ΕΡΤ για “σπατάλες”, “φαγοπότια”, “βεντετισμό” (;), “ανθελληνισμό” (!) κλπ. Σχόλια που αποδεικνύουν για άλλη μια φορά πόσο ισχυρά ερίσματα έχει ο λαϊκισμός και πόσο επικίνδυνη μπορεί να αποβεί η έλλειψη παιδείας. Ευτυχώς, αυτές οι απόψεις αναπαράγονται από σχετικά μικρό μέρος της τοπικής κοινωνίας (για τη Θεσσαλονίκη πάντα ο λόγος).
Μέσα σε λίγες ώρες, λοιπόν, “έπεσε” η ΕΡΤ. Ωστόσο, δεν φιμώθηκε. Συνέχισε να εκπέμπει διαδικτυακά και, κατά διαστήματα, μέσα από άλλους σταθμούς – όπως ο 902 – μέχρι την απαράδεκτη επέμβαση της Digea που διέκοψε και την εκπομπή αυτών των καναλιών. Παράλληλα, χιλιάδες κόσμου συγκεντρώθηκαν έξω από τα κτήρια της ΕΡΤ στην Αγγελάκη και τη Λεωφόρο Στρατού για να διαμαρτυρηθούν και να δηλώσουν έμπρακτη αλληλεγγύη. Κι αυτό είναι ένα ιδιαίτερα κομβικό σημείο: συγκεντρώθηκαμε (χρησιμοποιώ πρώτο πληθυντικό, γιατί δεν μπορώ να διαχωρίσω τον εαυτό μου από αυτό το πλήθος) για να διαμαρτυρηθούμε με την ιδιότητα του πολίτη, επειδή μας στερούν το δικαίωμα στην ενημέρωση. Συγκεντρώθηκαμε, όμως, και με την ιδιότητα του εργαζόμενου – του άνεργου – του φοιτητή, για να συμπαρασταθούμε στους απολυμένους και για να διαμαρτυρηθούμε για την καταπάτηση των εργασιακών δικαιωμάτων και τον εργασιακό μεσαίωνα, έτσι όπως τον βιώνουμε όλοι μας. Πολύς κόσμος ανέβηκε και στο Χορτιάτη, απ' όπου εκπέμπει η ΕΡΤ3 για να διαφυλάξει τις κεραίες – οι οποίες, ωστόσο, “κόπηκαν” μετά από επέμβαση των ΜΑΤ τα ξημερώματα της Τετάρτης.
Και η ΕΡΤ συνέχισε να εκπέμπει διαδικτυακά. Και οι δρόμοι ήταν γεμάτοι μέχρι τα ξημερώματα. Και ξανά την επόμενη μέρα και τη νύχτα που ακολούθησε. Με ομιλίες, με μουσική από τοπικούς καλλιτέχνες, με πανό, με μοιράσματα κειμένων από διάφορες συλλογικότητες.
Βράδυ Πέμπτης, και η Λεωφόρος Στρατού – όπου στεγάζεται η τηλεόραση της ΕΡΤ 3 – είναι ακόμα γεμάτη από ανθρώπους κάθε ηλικίας. Μέσα στο σταθμό, οι εργαζόμενοι συνεχίζουν να εκπέμπουν. Η φωνή τους βγαίνει από τα μεγάφωνα και πλημμυρίζει το δρόμο. Η φωνή της ΕΡΤ είναι η φωνή των εργαζομένων της. Και δεν πρέπει να σταματήσει να ακούγεται.
Και ένα σχόλιο, πιο προσωπικό: Ως φοιτήτρια Δημοσιογραφίας, με τρομάζει η απουσία της ΕΡΤ. Αντιλαμβάνομαι πως, χωρίς αυτήν, το τηλεοπτικό τοπίο είναι μάλλον ζοφερό – με δυο-τρία μεγάλα κανάλια να κυριαρχούν με τον κάθε μεγαλοκαναλάρχη να κάνει κουμάντα σε πολιτικό και οικονομικό επίπεδο και με τους μεγαλοδημοσιογράφους να διαστρεβλώνουν τα πράγματα και να ασκούν “αντικειμενική δημοσιογραφία” έτσι όπως μόνο αυτοί ξέρουν. Αλλά και ως πολίτης, νιώθω ότι μου λείπει η ΕΡΤ. Όχι τόσο για τα δελτία ειδήσεων, όσο για τα “άλλα”. Γιατί η ΕΡΤ είναι τα μουσικά σύνολα και οι μεταμεσονύκτιες εκπομπές τέχνης, οι ξένες σειρές και οι ελληνικές πειραματικές ταινίες του ΜΙΚΡΟΦΙΛΜ, τα ντοκιμαντέρ, ο στίβος, το τέννις και όλα τα άλλα αθλήματα. Η ΕΡΤ είναι το 2ο πρόγραμμα, η Λιλιπούπολη, το ψηφιακό αρχείο, το “Σαν σήμερα”. Η ΕΡΤ είναι το τελευταίο προπύργιο πολιτισμού στην ελληνική ραδιοτηλεόραση.
* Φοιτήτρια του Τμ. Δημοσιογραφίας και ΜΜΕ, ΑΠΘ