Οι κυβερνήσεις των χωρών της Ευρώπης -στην πλειοψηφία τους δεξιές- επιδεικνύουν πολύ συχνά ευαισθησία για τα ανθρώπινα δικαιώματα και εξαίρουν τις ευρωπαϊκές αξίες και τον πολιτισμό. Οι αστερίσκοι και οι εξαιρέσεις, όμως, όπως και η σύμπνοια με την ακροδεξιά σε θέματα δικαιωμάτων, μαρτυρούν πως η ευαισθησία αυτή είναι μάλλον υποκριτική.Η Ευρώπη του 21ου αιώνα ευαγγελίζεται τον ανθρωπισμό, την ισότητα, την αλληλεγγύη και την πολυπολιτισμικότητα –στα χαρτιά. Όμως, μπροστά στο μεγαλύτερο πρόβλημα που καλείται να αντιμετωπίσει η ανθρωπότητα πλάι στην κλιματική αλλαγή, το προσφυγικό, κλείνει τα μάτια και τα αυτιά της. Και, δυστυχώς, τα σύνορά της.Όλα αυτά, επιδεικνύοντας, στην καλύτερη περίπτωση, μια ανέμελη αναλγησία απέναντι στους κατατρεγμένους και τους αβοήθητους: «Δε χωράτε, δεν μας είστε χρήσιμοι, δεν ταιριάζετε στο ευρωπαϊκό μας προφίλ. Λυπούμεθα, αλλά δεν…». Στη χειρότερη, με εκστρατείες δαιμονοποίησης και των προσφύγων και ποινικοποίησης της αλληλεγγύης, από κυβερνήσεις και συστημικά ΜΜΕ.
Οι πρόσφυγες αφήνονται στο έλεος των διακινητών και των κυμάτων της Μεσογείου, ενώ όσοι καταφέρουν να πατήσουν ευρωπαϊκό χώμα ζωντανοί, αντιμετωπίζονται εξ αρχής ως δυνάμει εγκληματίες.
Για τις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες, οι πρόσφυγες δεν είναι παρά ενοχλητικοί αριθμοί. Τους περιορίζουν λοιπόν σε camps μακριά από την ενδοχώρα, σαν λεπρούς, και αναζητούν τρόπους να τους «ξεφορτωθούν», θορυβημένες που το προσφυγικό έφτασε στην πόρτα τους αλλά κωφεύοντας μπροστά στις ευθύνες που βαραίνουν την ΕΕ για την έξαρσή του.
Το γεγονός πως η ΕΕ αρνείται να δεχτεί τους πρόσφυγες που η ίδια δημιούργησε είναι τουλάχιστον οξύμωρο. Γιατί, ας μη γελιόμαστε, οι πρόσφυγες δεν έρχονται στην Ευρώπη για τουρισμό. Έρχονται για να γλιτώσουν από την κόλαση των πολέμων, που η ΕΕ διαιωνίζει με τις στρατιωτικές επεμβάσεις και τροφοδοτεί με την οπλοβιομηχανία της.
Είναι πολύ τρομακτικό, όταν στις συνειδήσεις των Ευρωπαίων συνυπάρχουν αρμονικά και η αποδοχή τέτοιων πολιτικών και το αντιμεταναστευτικό πνεύμα. Όταν προτείνεται από την πρόεδρο της Κομισιόν η επιπλέον στρατιωτικοποίηση της ΕΕ και, ταυτόχρονα, θεωρείται λογικό το θέμα της μετανάστευσης να συμπεριλαμβάνεται στο ίδιο χαρτοφυλάκιο με την ασφάλεια.
Λες και ο «ευρωπαϊκός τρόπος ζωή μας» πρέπει να προστατευθεί από τους κατατρεγμένους ικέτες, από τα ασυνόδευτα μωρά. Λες και το ζήτημα του προσφυγικού δημιουργείται τη στιγμή που οι μωρομάνες στοιβάζονται μέσα σε ένα βαρκάκι, σαν να πρόκειται για αυθύπαρκτο συμβάν, άνευ αιτίας.
Δεν είναι τυχαίο που ο Μ. Σχοινάς, θεώρησε απολύτως φυσιολογικό, μεταναστευτικό και ασφάλεια να πηγαίνουν πακέτο. Άλλωστε, όπως είπε, έτσι συμβαίνει σε πολλές χώρες της Ευρώπης, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα.
Η υπαγωγή του Υπουργείου Μεταναστευτικής Πολιτικής στο Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη άλλαξε τη δομή του κράτους, και πράγματι, την έφερε πιο κοντά στη ξενοφοβική δεξιά πεπατημένη της Ευρώπης. Ο αποκλεισμός των προσφύγων από τις δημόσιες υπηρεσίες υγείας, με την ντροπιαστική εγκύκλιο Βρούτση για το ΑΜΚΑ και οι ακροδεξιές δηλώσεις υπουργών της κυβέρνησης, όπως αυτή του Μάκη Βορίδη ότι «οι λαθρομετανάστες δεν δικαιούνται ανθρωπιστική βοήθεια» υπηρετούν το δόγμα του «να τους κάνουμε τον βίο αβίωτο» και συνιστούν σκληρή ακροδεξιά πολιτική.
Και, αν λάβουμε υπ’ όψιν μας την κατηγορηματική δήλωση του Κυριάκου Μητσοτάκη ότι «δεν θα γίνουμε ο φιλικός υποδοχέας των κατατρεγμένων αυτού του κόσμου», προμηνύουν μια πραγματικότητα ακόμη πιο δυστοπική από αυτή που βιώνουμε.
Ας μη γελιόμαστε. Ποτέ δεν περιμέναμε από την ακροδεξιά να αντιμετωπίσει τον Άλλον ως άνθρωπο.
Αυτή είναι δική μας θέση.
Ως Αριστερά, υποστηρίζοντας αδιαπραγμάτευτα τα θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα, αυτή είναι η αφετηρία μας.
Αυτό είναι το χρέος μας.