Το κατά κεφαλή Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν (ΑΕΠ) σε Μονάδες Αγοραστικής Δύναμης (ΜΑΔ) χρησιμοποιείται και ως ένα μέτρο της ποιότητα ζωής των κρατών - μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ε.Ε.). Το μέτρο, όμως, αυτό, όπως αναφέραμε στο άρθρο μας της 27.4.14, δεν ταυτίζεται με το εισόδημα των κατοίκων μιας χώρας, δεδομένου ότι περιλαμβάνει και τις αποσβέσεις του πάγιου κεφαλαίου, και επιπλέον δεν λαμβάνει πολλούς άλλους παράγοντες οι οποίοι επηρεάζουν θετικά ή αρνητικά την ποιότητα ζωής.Εξαιτίας της ανεπάρκειας του κατά κεφαλή ΑΕΠ σε ΜΑΔ για την αποτύπωση της ποιότητας ζωής, η Στατιστική Υπηρεσία της Ε.Ε. (η Eurostat) καθιέρωσε ορισμένα κριτήρια με βάση τα οποία κρίνεται αυτή η ποιότητα. Στα μέσα Μαρτίου κυκλοφόρησε ένα βιβλίο γι' αυτό το θέμα με στοιχεία του 2012. Τα κριτήρια που λαμβάνονται υπόψη για την ποιότητα της ζωής περιλαμβάνουν το κατά κεφαλή ΑΕΠ σε ΜΑΔ καθώς και τα ακόλουθα:
1. Το μέσο καθαρό διαθέσιμο εισόδημα σε ΜΑΔ, δηλαδή το εισόδημα που χωρίζει τον πληθυσμό σε δύο ίσες σε αριθμό ομάδες ανάλογα με το ύψος του εισοδήματος.
2. Η ανισοκατανομή του διαθέσιμου εισοδήματος, δηλαδή το πόσες φορές είναι μεγαλύτερο το μερίδιο του εισοδήματος αυτού του το πλουσιότερο 20% του πληθυσμού σε σχέση με εκείνο του φτωχότερου 20%.
3. Το ποσοστό που αντιπροσωπεύουν οι μακροχρόνια άνεργοι στο εργατικό δυναμικό.
4. Το προσδόκιμο επιβίωσης, δηλαδή τα έτη που αναμένεται να ζήσει ένα νεογέννητο.
5. Το ποσοστό των ηλικίας 18-24 ετών που δεν προχώρησαν πέρα από την υποχρεωτική εκπαίδευση.
6. Το ποσοστό του πληθυσμού που αδυνατεί να πληρώσει έκτακτες δαπάνες.
Το ποσοστό που αντιπροσωπεύουν οι ανθρωποκτονίες ανά 100.000 κατοίκους.
Η διαφορά στις ακαθάριστες αποδοχές ανδρών-γυναικών.
Η έκταση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης, και
Ο βαθμός ικανοποίησης από τη ζωή σε κλίμακα ικανοποίησης από το 1 (τη μικρότερη) μέχρι το 10 (τη μεγαλύτερη)
Για την Ελλάδα δεν υπάρχουν στοιχεία για το 8 και το 9 , ενώ για την Ιρλανδία, για την οποία δεν υπάρχουν στοιχεία για το 1 και 2, χρησιμοποιούμε τα στοιχεία του 2011. Στον Πίνακα που ακολουθεί δίνουμε τα στοιχεία για το κατά κεφαλή ΑΕΠ σε ΜΑΔ και τα 8 από τα παραπάνω 10 κριτήρια (δηλαδή εκτός από το 8 και 9) για τα 15 κράτη - πρώτα μέλη της Ε.Ε. το 2012.
Από τον Πίνακα αυτό φαίνεται ότι το 2012:
Στο κατά κεφαλή ΑΕΠ σε ΜΑΔ την 1 θέση κατέχει το Λουξεμβούργο και την τελευταία η Ελλάδα.
Στο μέσο διαθέσιμο εισόδημα σε ΜΑΔ την 1η θέση κατέχει το Λουξεμβούργο και την τελευταία η Πορτογαλία. Η Ελλάδα κατέχει την προτελευταία θέση.
Στην ανισοκατανομή του διαθέσιμου εισοδήματος την 1η θέση με τη μεγαλύτερη ανισοκατανομή κατέχει η Ισπανία και τη 2η η Ελλάδα, την τελευταία θέση με τη μικρότερη κατέχει η Ολλανδία.
Στο ποσοστό που αντιπροσωπεύουν οι άνεργοι στο εργατικό δυναμικό την 1η θέση κατέχει η Ελλάδα, με το μεγαλύτερο ποσοστό και την τελευταία η Αυστρία με το μικρότερο.
Το μεγαλύτερο προσδόκιμο επιβίωσης έχει η Ισπανία και το μικρότερο η Δανία. Η Ελλάδα κατέχει τη 12η θέση.
Το μεγαλύτερο ποσοστό των ηλικίας 18-24 ετών που δεν προχώρησαν πέραν της υποχρεωτικής εκπαίδευσης έχει η Ισπανία και το μικρότερο η Σουηδία. Η Ελλάδα κατέχει την 7η θέση.
Το μεγαλύτερο ποσοστό του πληθυσμού που αδυνατεί να καλύψει απρόβλεπτες δαπάνες έχει η Ιρλανδία και το μικρότερο η Σουηδία. Η Ελλάδα κατέχει την 5η θέση.
Το μεγαλύτερο ποσοστό ανθρωποκτονιών έχει η Φινλανδία και το μικρότερο η Γερμανία, η Ισπανία και η Αυστρία. Η Ελλάδα κατέχει την 3η θέση μετά τη Φινλανδία και το Βέλγιο.
Στο γεγονός ότι το 2012 η χώρα μας είχε το χαμηλότερο κατά κεφαλή ΑΕΠ σε ΜΑΔ, το μεγαλύτερο ποσοστό μακροχρόνια ανέργων, το χαμηλότερο στο μέσο διαθέσιμο εισόδημα σε ΜΑΔ μετά την Πορτογαλία, τη μεγαλύτερη ανισοκατανομή διαθέσιμου εισοδήματος μετά την Ισπανία και την όχι πολύ καλή θέση στα υπόλοιπη κριτήρια οφείλεται και η τελευταία θέση που κατέχει στην ικανοποίηση από τη ζωή που δηλώνουν οι κάτοικοί της. Αυτή, όμως, η μη ικανοποίηση συνοδεύεται και από μια κατάθλιψη και παραίτηση, καταστάσεις που προοιωνίζουν ένα ζοφερό μέλλον.
* Ο Μανόλης Γ. Δρεττάκης είναι πρώην αντιπρόεδρος της Βουλής, υπουργός και καθηγητής της ΑΣΟΕΕ