Τετάρτη 27 Αυγούστου 2014

Θάλασσα, θαλασσινά μπάνια και δημόσια υγεία

του Παναγιώτη Μάνδαλου

Η θάλασσα αποτελούσε πάντα τον ευχάριστο και δημοφιλή προορισμό για τον άνθρωπο κατά τους καλοκαιρινούς μήνες. Η αφόρητη, πολλές φορές ζέστη του καλοκαιριού αλλά και οι θαλασσινές αποδράσεις ήταν πάντα στις επιδιώξεις του ανθρώπου και ιδίως στις μέρες μας..
Από το 1976 η Ε.Ε με την οδηγία 76/160/EΟΚ για την ασφάλεια των κολυμβητικών ακτών είχε καθιερώσει τις απαιτούμενες προδιαγραφές για την καταλληλότητα των ακτών και η ενσωμάτωση της στο Ελληνικό δίκαιο έγινε με την ΚΥΑ 46339/1352/86. Αποτελούνταν από 19 μικροβιολογικές και χημικές παραμέτρους. Η Ε.Ε. αναθεώρησε την οδηγία με τις οδηγίες 2000/60/ΕΚ και 2006/7/ΕK.
Με την οδηγία 2006/7ΕΚ οι παραλίες αξιολογούνται σε εξαιρετικής, καλής, ικανοποιητικής και ανεπαρκούς ποιότητας. Η αξιολόγηση γίνεται με βάση τα στοιχεία των τελευταίων 3 χρόνων και με ποσοστό >95%, σε δύο παραμέτρους την E.Coliκαι κοπρανώδους εντερόκοκκου. Η ποιότητα των υδάτων των Ελληνικών θαλασσών χαρακτηρίζεται στο μεγαλύτερο ποσοστό (>95%) ως εξαιρετικής ποιότητας .

ΠΡΟ∆ΙΑΓΡΑΦΕΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΝΕΡΩΝ ΚΟΛΥΜΒΗΣΗΣ
ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΗΝ ΝΕΑ Ο∆ΗΓΙΑ 2006/7/ΕΕ
ΠΑΡΑΜΕΤΡΟΣ ΜΙΚΡΟΒΙΟΛΟΓΙΚΟΥ ΔΕΙΓΜΑΤΟΣ ΘΑΛΑΣΣΙΟΥ ΝΕΡΟΥ
ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΜΟΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΝΕΡΩΝ
ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΗ
ΚΑΛΗ
ΕΠΑΡΚΗΣ
Ε.Coli/100ml
250*
500*
500**
Enterococccus Faecalis
100*
200*
185**

(*) το 95% των δειγµάτων.
(**) το 90% των δειγµάτων.
Η θάλασσα όμως και ο ήλιος που αποτελούν τον δημοφιλή προορισμό είναι και για την υγεία καλοί παράγοντες.
Όμως πολλές φορές μπορεί να φέρουν και προβλήματα. Προς το τέλος του καλοκαιριού παρατηρείται μια έξαρση μερικών νοσημάτων όπως δερματίτιδες, κολπίτιδες στις γυναίκες, ωτίτιδες, κλπ. Οι μυκητιάσεις έχουν την τιμητική τους όπως η Καντιτίαση, κλπ..
Η αλόγιστη έκθεση στον ήλιο και πολλές φορές η θέληση για μαύρισμα φέρνουν επώδυνες καταστάσεις όπως εγκαύματα που πολλές φορές προξενούν ενοχλητικό τσούξιμο …αλλά και σοβαρότερες επιπλοκές.
Ένα μεγάλο πρόβλημα είναι και οι δερματικές αντιδράσεις από την επίδραση του ήλιου με κάποιον παράγοντα του δέρματος, όπως όταν έχουμε κάποιο άρωμα ή κάποιο φάρμακο που έχουμε πάρει και έχουμε εκτεθεί πολλές ώρες στον ήλιο.
Βέβαια καλό θα είναι στην θάλασσα να μην χρησιμοποιούμαι, καλλυντικά, βαφές, αρώματα, ενώ η χρήση του αντηλιακού καλό είναι να γίνεται μετά το θαλασσινό μπάνιο. Εδώ μπορούμε να πούμε ότι κανονικά απαγορεύεται η χρήση του αντηλιακού στη είσοδο για να κάνουμε μπάνιο στην πισίνα, ενώ αυτό πρέπει να χρησιμοποιείται μετά το μπάνιο.
Τα λάδια, εκτός του ότι είναι αδιάλυτα στο νερό, είναι δηλαδή ρυπογόνα, μπορούν όμως και να μεταφέρουνε μικροοργανισμούς όταν υπάρχει μεγάλος συνωστισμός στην πισίνα ή στην παραλία. Οι δερματικές παθήσεις εμφανίζονται, συνήθως στα μέρη του σώματος που είναι ακάλυπτα στον ήλιο. Μπορεί να εξαρτώνται και από την δόση του φαρμάκου και σε άτομα που δεν είχαν ιστορικό τα προηγούμενα χρόνια. Οι αντιδράσεις τέτοιου είδους μπορεί να είναι φωτοτοξικές, όπως είπαμε αυτές που είναι από καλλυντικά, φάρμακα επαφή με γκαζόν, και προκαλούν την αντίδραση με την αλόγιστη έκθεση στον ήλιο ή φωτοαλεργικές σε άτομα που είχαν παλαιότερο ιστορικό αλλεργιών.
Σύμφωνα με το CDC, το 90% των γυναικών θα παρουσιάσουν μυκιτιακή κολπίτιδα τουλάχιστον μια φορά στην ζωή τους, 40-50% περισσότερο από μια φορά.
Η Candidasalbicansείναι παρούσα στον κόλπο αλλά ελέγχεται από το ανοσοποιητικό σύστημα. Η έκθεση σε παρατεταμένη υγρασία, όπως στα θαλασσινά μπάνια όταν μένουμε με υγρά ρούχα για πολύ καιρό μπορεί να είναι ένας παράγοντας πληθυσμιακής ανάπτυξης του μύκητα με επιπλοκές στην υγεία της γυναίκας.
Επίσης ο Σταφυλόκοκκος, και ιδίως ο δερματικός (Staf. Dermatitis)είναι παρών στο δέρμα αλλά σε περιπτώσεις που υπάρχει παρατεταμένη υγρασία μπορεί να αναπτυχθεί και να προκαλέσει δερματίτιδες, κλπ.
Εκτός αυτών ένας άλλος παράγοντας που μπορεί να αναπτυχθεί και ιδίως σε πισίνες όταν υπάρχει και μεγάλο νούμερο λουομένων είναι και η ψευδομονάδα.
Η χρήση επίσης διαφόρων μέσων όπως στολές κατάδυσης, θαλάσσια σπορ, ή ακόμα και οι ξαπλώστρες που καθόμαστε όταν δεν έχουν απολυμανθεί μπορούν να γίνουν παράγοντες ανάπτυξης και μετάδοσης δερματικών παθήσεων και γυναικολογικών προβλημάτων. Καλό θα είναι μετά την χρήση της ξαπλώστρας αυτή να απολυμαίνεται με απολυμαντικό μέσον ή με έκθεση στον ήλιο για τουλάχιστον μισή ώρα πριν ξαναχρησιμοποιηθεί.
Βέβαια τα άτομα που είναι σε ευπαθείς ομάδες και τα παιδιά είναι ποιο επιρρεπείς σε αυτές τις λοιμώξεις. Οι γυναίκες επίσης. Η υγρασία και οι εναλλαγές της θερμοκρασίας είναι παράγοντες που ευνοούν την ανάπτυξη τους.
Επίσης καλό είναι όπως είπαμε αν μην χρησιμοποιούνται αρώματα και άλλα καλλυντικά όταν πάμε για θαλάσσια μπάνια.
Άρα σε πολλές περιπτώσεις δεν φταίει η θάλασσα άλλα η κακή προσωπική υγιεινή ή τα κοινά μέσα που χρησιμοποιούμαι.
Έτσι συνοψίζοντας θα μπορούσαμε να πούμε ότι.
Να μην φοράμε κλειστά παπούτσια και να μην αφήνουμε υγρά αντικείμενα γενικά στο δέρμα μας.
Ν αποφεύγουμε τις παραλίες με μεγάλη συγκέντρωση ατόμων και συνωστισμό.
Να τηρούμαι καλή προσωπική υγιεινή, ντους, μπάνιο μετά το θαλάσσιο, κλπ.
Σε περίπτωση τσιμπήματος από αχινό ή μέδουσα να έχουμε μαζί μας ειδικό σπρέι ή αλοιφή.
Να μην καθόμαστε στον ήλιο για πολλή ώρα, να προσέχουμε τα δελτία έκθεσης στον ήλιο και να μην φοράμε αρώματα και βαφές κατά την παραμονή μας στην θάλασσα. Ιδρώτας, αλμύρα, υγρασία, έκθεση στον ήλιο δημιουργού αλλεργικές καταστάσεις. Επίσης να έχουμε αντηλιακό γυαλιά ηλίου και πολλές φορές καπέλο.

* Βιολόγος, εργάζεται στο ΠΕΔΥ ΑΜΘ