Πριν από λίγες μέρες, η χώρα έκλεισε 5 μνημονιακά χρόνια. Στα χρόνια αυτά διατελέστηκαν μεγάλα εγκλήματα εις βάρος της ελληνικής κοινωνίας και ειδικά της εργατικής τάξης. Είδαμε τα ποσοστά της οικονομικής ανέχειας να αυξάνονται σημαντικά, οι αριθμοί των αυτοκτονιών να έχουν ένα τραγικά αυξανόμενο ρυθμό και το κοινωνικό κράτος να εξαϋλώνεται.
Κομβικό σημείο στις επιθέσεις αυτές αποτέλεσε η κατάργηση των συλλογικών συμβάσεων, αλλά και γενικότερα των εργατικών δικαιωμάτων, μαζί με τη μεθοδευμένη εκμηδένιση των εισοδημάτων των εργαζομένων. Ωστόσο, οι μνημονιακές κυβερνήσεις συνέχισαν την πολυεπίπεδη επίθεσή τους, καταφέρνοντας, μεταξύ άλλων, να υποβαθμίσουν και να καταστρέψουν σε μεγάλο βαθμό το περιβάλλον.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα της επίθεσης αυτής αποτελεί και η περίπτωση της «Ελ Ντοράντο» στις Σκουριές Χαλκιδικής, η οποία εν μέσω κρίσης και με τη βοήθεια των μνημονιακών δυνάμεων προκάλεσε τη γνωστή οικονομική και κοινωνική «δυσωδία».
Σημειώνεται ότι η Ελ Ντοράντο είναι μεταλλευτική εταιρεία που δραστηριοποιείται σε πολλές χώρες παγκοσμίως. Συγκεκριμένα, στην Ελλάδα κατέχει το 95% της Ελληνικός Χρυσός Α.Ε. (το υπόλοιπο 5% παραμένει στην κατοχή του ομίλου ΕΛΛΑΚΤΩΡ) και το 100% της Χρυσωρυχεία Θράκης. Είναι γνωστό ότι η εταιρεία χρησιμοποιεί μεθόδους επικίνδυνες και ρυπαντικές για το περιβάλλον.
Άλλωστε, μία σειρά από πανεπιστήμια και άλλους φορείς πιστοποίησαν ότι η εξόρυξη αυτή δεν πρέπει να γίνει, καθώς υπάρχει μεγάλος κίνδυνος για διατάραξη της οικολογικής ισορροπίας, αλλά και για ύπαρξη φαινομένων βιοσυσσώρευσης και ερημοποίησης των οικοσυστημάτων της Χαλκδιικής. Αναντίρρητα, μία αντίστοιχη δραστηριότητα θα προκαλέσει το γρήγορο αφανισμό της πλούσιας βιοποικιλότητας της περιοχής. Σε αυτό το σημείο, πρέπει να επισημανθεί ότι η καταστροφή του περιβάλλοντος δεν επηρεάζει μόνο το βιοτικό επίπεδο της περιοχής και ευρύτερα της χώρας, αλλά συμβάλει και στην καταστροφή του ίδιου του παραγωγικού ιστού της Χαλκιδικής.
Απέναντι σε αυτήν την καταστροφή, η ίδια η κοινωνία έπαιξε πρωταγωνιστικό ρόλο, καθώς εξ αρχής έδειξε την αντίθεση και την αντίρρησή της στην εν λόγω ''επένδυση''. Το κίνημα «ΣΟΣ Χαλκιδική» είναι το γνήσιο τέκνο της προσπάθειας αυτής. Οργανώνοντας επιτροπές αγώνων κατά της εξόρυξης του χρυσού σε όλους τους δήμους της Χαλκιδικής, το κίνημα κατάφερε να αποκτήσει μαζική απεύθυνση, ενώ επανειλημμένως ήρθε αντιμέτωπο και με την βίαια καταστολή των ΜΑΤ, με τις άνευ λόγου συλλήψεις αγωνιστών και φυσικά με την προπαγάνδα των μιντιακών λακέδων. Στόχος του κινήματος ήταν και είναι να κλείσουν τα μεταλλεία και να αποκατασταθεί η ηρεμία και η οικολογική ισορροπία στην περιοχή.
Την στήριξη στον αγώνα αυτό έδειξαν έμπρακτα τα κόμματα της Αριστεράς (ΣΥΡΙΖΑ, ΑΝΤΑΡΣΥΑ κτλ), της πολιτικής οικολογίας και ο αντιεξουσιαστικός χώρος. Και μετά και τις εκλογές του 2012, όπου ο ΣΥΡΙΖΑ αναδείχθηκε σε αξιωματική αντιπολίτευση, έπαιξε πρωταγωνιστικό ρόλο στον αγώνα αυτό, συμβάλλοντας με όποιον τρόπο μπορούσε και με θεσμικά μέσα.. Σε κινηματικό επίπεδο, τα μέλη του ΣΥΡΙΖΑ και κυρίως η Νεολαία ΣΥΡΙΖΑ συμμετείχαν ενεργά στις κινητοποιήσεις αλλά και στην οργάνωση του ίδιου του αγώνα, ενώ οι αιρετοί του ΣΥΡΙΖΑ τόσο στη Βουλή όσο και στον Δήμο με τις παρεμβάσεις τους ενδυναμώνανε τον αγώνα αυτό.
Μάλιστα, πάγια προεκλογική δέσμευση του ΣΥΡΙΖΑ υπήρξε η απομάκρυνση των μεταλλείων και η αποκατάσταση της «επένδυσης» με ένα πραγματικά αναπτυξιακό σχέδιο που θα σέβεται τον άνθρωπο και τον περιβάλλον.
Η πρώτη νίκη ήρθε. Στις εκλογές της 25ης Ιανουαρίου ο ΣΥΡΙΖΑ αναδείχτηκε σε πρώτο κόμμα και οι μνημονιακές δυνάμεις καταποντίστηκαν H πρωτιά του ΣΥΡΙΖΑ αποτέλεσε τρανή εκδήλωση της επιθυμίας της συντριπτικής πλειοψηφίας της κοινωνίας να απαλλαγεί από τα μνημόνια και τις αντεργατικές - αντιλαϊκές και αντι-περιβαλλοντικές πολιτικές των προηγούμενων κυβερνήσεων. Όπως ήταν επόμενο, στους κατοίκους της Χαλκιδικής αναπτερώθηκε το ηθικό και οι προσδοκίες τους για απαλλαγή από αυτή την οικολογική και κοινωνική καταστροφή .
Από τις πρώτες μέρες ήδη, οι αρμόδιοι Υπουργοί είχαν εξαγγείλει ότι θα κάνουν τα πάντα για την σωτηρία και αποκατάσταση της περιοχής, μελετώντας τις παράνομες άδειες της εταιρείας. Ωστόσο, δεν έλειψαν και οι «παραφωνίες» (sic) στην συνομολογούμενη στήριξη του αγώνα των κατοίκων των Σκουριών. Ο υπουργός Προστασίας του Πολίτη, Γ. Πανούσης, ενώ δεσμευόταν ότι η αστυνομία θα είναι φιλική προς τον πολίτη και τα ΜΑΤ στις πορείες θα έχουν ένα ουδέτερο και συντονιστικό ρόλο, η εμπειρία των τελευταίων κινητοποιήσεων στις Σκουριές δεν επιβεβαίωσε τη θέση αυτή. Το κίνημα ενάντια στην εξόρυξη του χρυσού ξανά βρέθηκε αντιμέτωπο με την αβυσσαλέα δράση των ΜΑΤ, συνοδευόμενη με την φανατικά επιθετική συμπεριφορά των εργαζομένων της Ελληνική Χρυσός. Ο αρμόδιος υπουργός αποδείχτηκε ανεπαρκής έως και επικίνδυνος, τόσο με τις δηλώσεις τους όσο και με την αδυναμία του να ελέγξει την αστυνομία.
Όπως ήταν αναμενόμενο, η ανάδειξη του ΣΥΡΙΖΑ σε κυβέρνηση προκάλεσε ταραχές και φόβους στο στρατόπεδο της Εταιρείας και των συνεργατών τους και για αυτόν τον λόγο έβαλε εσκεμμένα τους εργαζομένους της εταιρείας να αντι-διαδηλώνουν και να προκαλούν μετεμφυλιακές καταστάσεις με τα λόγια και μετέπειτα με τις πράξεις τους. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η πορεία της 5 Απριλίου.
Είναι, όμως, γεγονός ότι με το πέρασμα του καιρού, η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ έδειξε μουδιασμένη και στριμωγμένη στο θέμα των μεταλλείων μπερδεμένες δηλώσεις και ενέργειες των υπουργών που διέφεραν μεταξύ τους.
Σε όλη αυτήν τη μουδιασμένη κατάσταση της κυβέρνησης, ενθαρρυντική ήταν ομολογουμένως η κίνηση του Υπουργού Παραγωγικής Ανασυγκρότησης, Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Παναγιώτη Λαφαζάνη, που έδιωξε τα χαρτιά της έκθεσης του ΣτΕ από το υπουργείο και διαμήνυσε ότι δεν θα τα λάβει υπόψη.
Υπήρξε, όμως, μία ακόμα αρνητική διάσταση σε όλα αυτά που δεν πρέπει να την παραβλέπουμε. Η κοινωνία της Βόρειας Χαλκιδικής διχάστηκε και έφτασε σε καταστάσεις μετωπικών συγκρούσεων μεταξύ των συγχωριανών. Είναι λογικό ότι το όλο κλίμα είχε σαν αποτέλεσμα και τα ίδια τα μέλη του ΣΥΡΙΖΑ και της Νεολαίας να αδυνατούν να δείξουν το αγωνιστικό ενδιαφέρον τους για τις Σκουρίες, όπως πρώτα.
Η Ελ Ντοράντο κατάφερε και καταφέρνει ακόμα να ικανοποιεί τα συμφέροντά της στηριζόμενη στη βοήθεια εγχώριων και διεθνών ολιγαρχών που οδηγούν στην σήψη τόσο την κοινωνία της Χαλκιδικής όσο και του περιβάλλον της. Συγκεκριμένα , η Ελ Ντοράντο και οι μηχανισμοί της απέδειξαν στην κυβέρνηση ότι ακόμα επηρεάζουν τους σκληροπυρηνικούς μηχανισμούς του βαθύ κράτους. Σημαίνοντα ρόλο παίζει η πίεση όλου του μηχανισμού να οδηγήσει την κυβέρνηση σε κυβίστηση και συμβιβασμό. Ως ατόπημα, εξάλλου, μπορεί επιεικώς να χαρακτηριστούν οι δηλώσεις του αναπληρωτή υπουργού περιβάλλοντος, Γ. Τσιρώνη, που έμμεσα αναφέρει ότι τα μεταλλεία δεν θα κλείσουν.
Ο ΣΥΡΙΖΑ ως κυβερνητικό κόμμα, αλλά πρωτίστως ωε ένα κόμμα της ριζοσπαστικής αριστεράς οφείλει να συλλογιστεί και να επανακαθορίσει τους στόχους του. Οφείλει να εκφράζει και να έχει αδιαμεσολάβητες σχέσεις με το κίνημα και κάθε φορέα που μεροληπτεί υπέρ της κοινωνίας και του περιβάλλοντος και όχι να γίνει «πιόνι» για χάρη του κεφαλαίου. Οι λογικές κυβερνητισμού και απομάκρυνσης από τα κινήματα αρχίζουν να υπάρχουν σε εμβρυακές μορφές και είναι επιτακτικό να εξαλειφτούν.
Έτσι, κάθε οργάνωση του ΣΥΡΙΖΑ, είτε τοπική είτε περιφερειακή, μαζί με την Νεολαία θα πρέπει να στηρίζει έμπρακτα το κίνημα και να δραστηριοποιείται με την δημιουργία επιτροπών σε όλη την χώρα. Οι αρμόδιοι υπουργοί είναι ουσιαστικό να επισκεφτούν την περιοχή για να καταλάβουν την καταστροφή που συντελείται. Το επίδικο του κινήματος και του ΣΥΡΙΖΑ εκφράζεται από ένα σύνθημα που ακούγεται στις πορείες: «Ενάντια στης φύσης τη λεηλασία, ο αγώνας για γη και ελευθερία».
Από το brigada.gr