Τρίτη 5 Νοεμβρίου 2019

ΚΕΘΕΑ: Ο Θεός να βάλει το χέρι του

Αφού ανακοινώθηκε το νέο, διορισμένο από την κυβέρνηση της Ν.Δ., Δ.Σ. του ΚΕΘΕΑ, μπορούμε να κρίνουμε αν και πώς η σύνθεσή του ανταποκρίνεται στις επιτακτικές ανάγκες που προβάλλει το πεδίο της εξάρτησης.
Αν ξεκινήσουμε από τον πρόεδρο, τα σημάδια μάλλον δεν είναι και πολύ ενθαρρυντικά. Ο φωτογενής ψυχίατρος κ. Χρήστος Λιάπης εμφανίζεται συχνά-πυκνά στα κανάλιακαι άλλα ΜΜΕ για να κάνει διαγνώσεις από απόσταση (ο κ. Ερντογάν όπως και ο κ. Βαρουφάκης πάσχουν από το «σύνδρομο της ύβρεως» – ενώ ο κ. Τραμπ είναι υγιής), να εξηγήσει τις ευεργετικές δράσεις του βαλσαμόχορτου, να αναλύσει την επιτυχία του «Survivor», να εξηγήσει τις παράλληλες ερωτικές σχέσεις και άλλες τέτοιες φαιδρές επιδόσεις στον χώρο του lifestyle. Από εμπειρία σχετική με το νέο του αξίωμα, μηδέν εις το πηλίκον! «There is no there, there», όπως είχε πει η Gertrude Stein.
Αρχικά, ίσως αναθαρρήσει κανείς όταν δει ότι στη θέση της αντιπροέδρου διορίστηκε η κ. Φωτεινή Λεομπίλλα, η οποία όντως έχει ασχοληθεί επαγγελματικά με τον χώρο των εξαρτήσεων – έστω και αν η ειδίκευση που αναφέρεται σε βιογραφικό της σημείωμα που μπορεί να βρει κανείς στο διαδίκτυο αφορά μόνο τη «Συμβουλευτική των εξαρτήσεων».

Σε άρθρο της στην Athens Voice (26.6.2014) η κ. Λεομπίλλα είχε γράψει μεταξύ άλλων: «Είναι κάτι περισσότερο από επιτακτική ανάγκη ν’ αντιμετωπιστεί [το πρόβλημα της εξάρτησης] μέσα από την συνεργασία και την συμπληρωματικότητα των αρμοδίων φορέων, που ασχολούνται με την ουσιοεξάρτηση και τη θεραπεία της (π.χ. ΚΕΘΕΑ, ΟΚΑΝΑ, 18 ΑΝΩ) ενώ η Πολιτεία έχει υποχρέωση να σταθεί στο πλευρό των φορέων αυτών έμπρακτα. […]
Δεν μπορούμε να επιτρέψουμε να κερδίσουν έδαφος πολιτικές που θέλουν να αποδυναμώσουν τους φορείς που ασχολούνται με τη ουσιοεξάρτηση στην Ελλάδα. Τουναντίον! Σήμερα, περισσότερο από ποτέ, απαιτείται εθνικός σχεδιασμός, νέα στρατηγική και ενίσχυση των φορέων πρόληψης και απεξάρτησης, με στόχο τον περιορισμό της εξάπλωσης της χρήσης και την αντιμετώπιση του προβλήματος που ολοένα οξύνεται. Οσο οι οργανισμοί απεξάρτησης και κοινωνικής επανένταξης αποδυναμώνονται, τόσο αυξάνεται το κοινωνικό κι οικονομικό κόστος για τους πολίτες. Σήμερα, περισσότερο από ποτέ, οι φορείς θεραπείας χρειάζονται ενίσχυση».




Και το καλύτερο: «Η εφαρμογή πολιτικών βασισμένων στην έγκυρη επιστημονική γνώση, στη διεθνή εμπειρία και πρακτική... αποτελεί μονόδρομο».

Αυτά τα έλεγε η κ. Λεομπίλλα το 2014, δυο-τρεις μήνες αφότου είχε ανακοινώσει την προσχώρησή της στο Ποτάμι ως υποψήφια ευρωβουλευτής. Το 2019 η κ. Λεομπίλλα επανήλθε ως υποψήφια δημοτική σύμβουλος με τον συνδυασμό του κ. Μπακογιάννη. Δεν εκλέχθηκε, αλλά διορίστηκε πρόεδρος του κέντρου πρόληψης «Αθήνα-Υγεία». Και τώρα, ο διορισμός της στο ΚΕΘΕΑ! Πώς άραγε εξηγείται αυτή η σταδιοδρομία; Πιστεύει η κ. Λεομπίλλα ότι το παραμορφωμένο ΚΕΘΕΑ της Ν.Δ. με το εγκάθετο Δ.Σ., κι αυτήν μαζί, αποτελεί πραγμάτωση των αρχών που η ίδια ευαγγελιζόταν το 2014; Ή μήπως ακολούθησε κι αυτή τον δρόμο που χάραξαν πρώην συνεργάτες της στο Ποτάμι;

Μόλις τον περασμένο Ιανουάριο, όταν εξελισσόταν η γελοιότητα με τη διάλυση της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του Ποταμιού από τον κ. Ψαριανό, η κ. Λεομπίλλα τα έλεγε έξω από τα δόντια: «Και εκβίασες και καραγκιοζάκος αποδείχτηκες και κατάφερες τη διάλυση της Κ.Ο. του Ποταμιού σε αγαστή συνεργασία με τον Αμυρά κατ’ εντολήν της Πειραιώς. Καλοφόρετοι και οι δύο εκεί στη Ν.Δ.! να τους χαίρεστε!» Τότε η Ν.Δ. έδινε εντολές για να διαλυθεί το Ποτάμι. Τώρα;

Πέρα από τις πολιτικές φιλοδοξίες, τον κυνισμό ή την καιροσκοπία τού και της κάθε Ποταμίσιας, το ερώτημα είναι αμείλικτα απλό: άραγε η σύμπραξη της κ. Λεομπίλλα στην ουσιαστική ακύρωση του χαρακτήρα του ΚΕΘΕΑ και της διεθνούς εμπειρίας και πρακτικής στην οποία στηρίχτηκε η δράση του αποτελεί «ενίσχυση» των φορέων πρόληψης; Αν ψάξει κανείς τη σύνθεση του νέου, διορισμένου Δ.Σ. του ΚΕΘΕΑ για να βρει την «έγκυρη επιστημονική γνώση» που για την κ. Λεομπίλλα «αποτελεί μονόδρομο», θα διαπιστώσει ότι, εκτός από την ίδια, κανένα άλλο μέλος του δεν έχει καμία παρουσία και καταγεγραμμένη συνεισφορά στον χώρο της πρόληψης.
Η πιο κραυγαλέα ένδειξη της αδιαφορίας για την επιστημονική διάσταση της πρόληψης και θεραπείας των εξαρτήσεων αναδεικνύεται αν δούμε με τι ασχολούνται τα δύο μέλη του Δ.Σ. που προέρχονται από τον ακαδημαϊκό χώρο – δύο καθηγήτριες από το Τμήμα Νοσηλευτικής του Πανεπιστήμιου Πελοποννήσου. Καμία μα καμία επαφή με την πρόληψη! Τα επιστημονικά τους ενδιαφέροντα, η επαγγελματική τους εμπειρία και οι δημοσιεύσεις τους καλύπτουν θέματα όπως τα επαγγελματικά άγχη και οι αντιλήψεις των επαγγελματιών υγείας για τα σεξουαλικά μεταδιδόμενα νοσήματα, στη μία περίπτωση, και ζητήματα δεοντολογίας ή την αιμοκάθαρση και τα οφέλη της θρησκευτικότητας- πνευματικότητας στους νεφροπαθείς, στην άλλη.

Ο Θεός να βάλει το χέρι του!

Κώστας Γκούνης

*Αναπληρωτής καθηγητής στο Τμήμα Κοινωνιολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης. Ειδικεύεται στην αστική και ιατρική ανθρωπολογία και έχει εργαστεί σε προγράμματα για χρήστες ουσιών στη Νέα Υόρκη