Προσπάθεια ανάδειξης και της αρχαίας Εγνατίας οδού.
Για
τον αρχαιολογικό χώρο της Ζώνης-που παλαιότερα εθεωρείτο ότι είναι η
Μεσημβρία-ο οποίος τα τελευταία χρόνια έχει δώσει εξαιρετικά ευρήματα και
σημαντικές πληροφορίες για την ιστορία του τόπου, ενημερώθηκε η
Αντιπεριφερειάρχης Έβρου κ. Γεωργία Νικολάου-Μαυρανεζούλη από την αρχαιολόγο
της ΙΘ΄ Εφορείας Προϊστορικών και Κλασσικών Αρχαιοτήτων κ. Τζένη Τσατσοπούλου.
Στον
αρχαιολογικό χώρο έχει βρεθεί, μεταξύ άλλων, ένα μεγάλο ιερό του Απόλλωνα, που
θεωρείται από τα σημαντικότερα ευρήματα των τελευταίων χρόνων.
«Η ταύτιση του
Ιερού τεκμηριώνεται από την αναγραφή του ονόματος του θεού σε έναν ασυνήθιστα
μεγάλο αριθμό – περίπου 300 - θραυσμάτων ενεπίγραφης κεραμικής. Τα ενεπίγραφα
αυτά όστρακα έχουν ιδιαίτερη σημασία γιατί μαζί με 5 λίθινες επιγραφές – η μια
εκ των οποίων είναι δίγλωσση – μας έδωσαν τα πρώτα ερμηνεύσιμα στοιχεία για την
γλώσσα των Θρακών στην περιοχή αυτή. Χαραγμένες με ελληνικούς χαρακτήρες, αλλά
ακατανόητες στην αρχή, αποδείχθηκε ότι αποτελούν τη μεγαλύτερη συγκέντρωση
θρακικών επιγραφών που έχει βρεθεί μέχρι σήμερα και μας επέτρεψαν για πρώτη
φορά να προσεγγίσουμε μια διαπιστωμένη πλέον τοπική θρακική διάλεκτο. Η γλώσσα αυτή αποδείχτηκε ότι είναι συγγενής
με την ελληνική γλώσσα και αυτό το γεγονός, πέρα από το ότι διαπιστώνεται για
πρώτη φορά στην ιστορία της γλωσσολογίας, έχει ιδιαίτερη σημασία για την
ιστορία της Θράκης» είπε η κ. Τσατσοπούλου και πρόσθεσε: 
«Παράλληλα, αξιοποιώντας
ήδη από τα τέλη της δεκαετίας του ’80 όλα τα κοινοτικά προγράμματα, έγινε
σημαντική προσπάθεια αναβάθμισης και ανάδειξης του αρχαιολογικού χώρου με δυνατότητα
εξυπηρέτησης και ατόμων με αναπηρίες. Ειδικά σχεδιασμένες διαδρομές, που
επιτρέπουν την άνετη κίνηση ατόμων με κινητικές δυσκολίες αλλά και προβλήματα
όρασης, διατρέχουν όλο το χώρο. Πληροφοριακές πινακίδες με κείμενα, σχέδια και
αναπαραστάσεις ενημερώνουν τον επισκέπτη για την ιστορία της περιοχής, αλλά και
τα σημαντικότερα σημεία της αρχαίας πόλης. Ενημερωτικό υλικό και μαζί δύο
αρχαιολογικοί οδηγοί, αλλά και αντίγραφα ευρημάτων από τις ανασκαφές στην
αρχαία πόλη διατίθενται στους επισκέπτες από το φυλάκιο – εκδοτήριο εισιτηρίων
– πωλητήριο, το οποίο διαθέτει επίσης και χώρους εξυπηρέτησης για ΑμεΑ.»
Εκπαιδευτικά προγράμματα
Η κ. Τσατσοπούλου ενημέρωσε
την κ. Αντιπεριφερειάρχη και για τα εκπαιδευτικά προγράμματα που εκτυλίσσονται ήδη από το 1999 στον αρχαιολογικό χώρο
της Ζώνης παράλληλα με τις άλλες δράσεις.
«Ο πιο σημαντικός στόχος αυτής της εκπαιδευτικής
πολιτικής είναι το εύρος της συμμετοχής, ώστε να δίνεται η δυνατότητα σε όσο το
δυνατόν περισσότερα σχολεία για ίσες ευκαιρίες στα προγράμματα της εκπαίδευσης.
Επιπλέον γίνεται συνεχής προσπάθεια για εμπλουτισμό τους ώστε να αφορούν
σταδιακά σε όλο και περισσότερες κοινωνικές και πολιτισμικές ομάδες. Ήδη
λειτουργούν σε ετήσια βάση τρία εκπαιδευτικά προγράμματα, για μαθητές πρωτοσχολικής
ηλικίας, για μαθητές Δ΄ δημοτικού και για μαθητές Α΄ και Β΄ Γυμνασίου. Η
πραγματοποίηση των προγραμμάτων μέσα στον ίδιο τον Αρχαιολογικό χώρο, αποτελεί
έναν από τους σημαντικότερους παράγοντες για την αποτελεσματική εφαρμογή τους
καθώς το φυσικό περιβάλλον και οι αρχαιότητες δημιουργούν ένα υπαίθριο μουσείο.
Τα προγράμματα απευθύνονται κατ’
εξοχήν σε σχολεία των τριών νομών της Θράκης.» ανέφερε η κ. Τσατσοπούλου
Η
ΑΡΧΑΙΑ ΕΓΝΑΤΙΑ ΟΔΟΣ
Μία ακόμη δράση είναι η προσπάθεια ανάδειξης και της
αρχαίας Εγνατίας οδού. Η Εγνατία ήταν ένας από τους μεγαλύτερους στρατιωτικούς
και εμπορικούς δρόμους του αρχαίου κόσμου. Ο άξονας που συνέδεε τη Ρώμη με τις
κτίσεις της στην Ανατολή. Κατασκευάστηκε μεταξύ 146 και 120 π.Χ. από τον
ανθύπατο της Μακεδονίας Γναίο Εγνάτιο, πάνω στα ίχνη του πανάρχαιου δρόμου που
διέσχιζε τη Μακεδονία και τη Θράκη από τα ανατολικά προς τα δυτικά. Τον δρόμο
αυτόν είχαν ακολουθήσει τα στρατεύματα του Δαρείου και του Ξέρξη στις εκστρατείες
των Περσών κατά της Ελλάδος στις αρχές του 5ου π.Χ. αι. Τον ίδιο
δρόμο ακολούθησε και ο Αλέξανδρος στην εκστρατεία του από την Ευρώπη προς την
Ασία.
«Τα περισσότερα σωζόμενα τμήματα του δρόμου
εντοπίστηκαν στο νομό Έβρου. Το πρώτο και μεγαλύτερο τμήμα αρχίζει από τα όρια
των Νομών Ροδόπης - Έβρου και είναι ορατό μέχρι βορειοανατολικά της αρχαίας Ζώνης.
Διασχίζει το χαμηλό αυχένα που χωρίζει τους κάμπους Κομοτηνής και
Αλεξανδρούπολης και αποτελεί, ακόμη και σήμερα, θαυμαστό παράδειγμα χάραξης
ορεινής διαδρομής. Υπάρχουν επίσης πολλά καλοδιατηρημένα πεδινά τμήματα σε
επαφή σχεδόν με τη σημερινή Εθνική οδό, μετά την Αλεξανδρούπολη, αλλά και μετά την Τραϊανούπολη. Σε όλα τα ορατά σημεία
του δρόμου υπάρχουν ενημερωτικές πινακίδες με τη συμφωνημένη στα πλαίσια
Ευρωπαϊκού προγράμματος, κοινή για όλες τις Ρωμαϊκές οδούς, σήμανση. Οι
πινακίδες τοποθετήθηκαν με τρόπο ώστε να καθοδηγούν τον περιπατητή κατά μήκος
όλης της γνωστής πορείας στην ορεινή διάβαση των Ζωναίων, επιτρέποντάς του να
νιώσει τη συγκίνηση της ανακάλυψης βαδίζοντας πάνω στο αρχαίο οδόστρωμα.
Παράλληλα σχεδιάσαμε και κατασκευάσαμε ενημερωτικές πινακίδες με κείμενα και
χάρτες, που πληροφορούν τον επισκέπτη για την ευρύτερη περιοχή και την ιστορία
της. Οι
πινακίδες αυτές τοποθετήθηκαν σε ειδικούς χώρους στάθμευσης στο πλαίσιο της
ανακατασκευής της παλαιάς εθνικής οδού. Όλες οι μέχρι σήμερα γνωστές
πληροφορίες περιλαμβάνονται στον αρχαιολογικό οδηγό, που εκδώσαμε μέσω του
Υπουργείου Πολιτισμού, όπου και
αναφέρονται όλα τα ορατά σημεία του αρχαίου δρόμου με τις γεωγραφικές τους
συντεταγμένες, ώστε να είναι εύκολη η αναγνώρισή τους από περιηγητές που
χρησιμοποιούν συσκευές δορυφορικής πλοήγησης GPS.» είπε η κ. Τσατσοπούλου.
Μετά το τέλος της ενημέρωσης η Αντιπεριφερειάρχης
Έβρου κ. Γεωργία Νικολάου-Μαυρανεζούλη δήλωσε εντυπωσιασμένη από το έργο και
τις δράσεις της ΙΘ΄ Εφορείας Προϊστορικών και Κλασσικών Αρχαιοτήτων στον
αρχαιολογικό χώρο της Ζώνης και συνεχάρη την κ. Τσατσοπούλου και τους
συνεργάτες της.
«Ο αρχαιολογικός χώρος της
Ζώνης, όσο και η αρχαία Εγνατία οδός συμβάλλουν με ουσιαστικό τρόπο στην ανάδειξη
της πολιτιστικής ταυτότητας της περιοχής και αποτελούν ευπρόσωπους τουριστικούς
και πολιτιστικούς προορισμούς για τους επισκέπτες. Ιδιαίτερα σημαντικά είναι τα εκπαιδευτικά προγράμματα που απευθύνονται
στους μαθητές γιατί τους βοηθούν να γνωρίσουν τη μακραίωνη ιστορία του τόπου
μας και τον αρχαιολογικό μας πλούτο καθώς και να συνειδητοποιήσουν την αξία της
πολιτιστικής μας κληρονομιάς» είπε χαρακτηριστικά η κ. Νικολάου.