Το μεγάλο ζήτημα της υπερβόσκησης στη Σαμοθράκη και στις επιπτώσεις που ήδη έχει στο περιβάλλον, αλλά και στην οικονομία του νησιού, αναδεικνύει εκ νέου με παρέμβασή της η Συντονιστική Γραμματεία της Οικολογικής Εταιρείας Έβρου. Όπως αναφέρεται, η οικολογική ισορροπία του νησιού έχει διαταραχθεί, καθώς το δάσος δεν ανανεώνεται και το δασικό οικοσύστημα καταρρέει εξαιτίας της υπερβόσκησης. Χαρακτηριστικά σημειώνεται πως στη Σαμοθράκη βόσκουν πολύ περισσότερα από 50.000 γιδοπρόβατα, ενώ οι εκτάσεις που βοσκούνται προσφέρονται μόνο για 10.300 μικρές ζωικές μονάδες!
Όπως είναι γνωστό, η Οικολογική Εταιρεία έχει καταθέσει επανειλημμένα τις σχετικές προτάσεις της δημόσια για το νησί, δίχως ωστόσο να έχει υπάρξει ποτέ κάποια θετική ανταπόκριση ή αλλαγή προς το καλύτερο; Η νέα παρέμβαση γίνεται με αφορμή την ισχυρή βροχόπτωση στις 2 Ιουνίου και στις καταστροφές που προκάλεσε σε έργα υποδομές και στις ελαιοκαλλιέργειες.
Η κατάσταση σήμερα
Όπως αναφέρει η Οικολογική Εταιρεία, διαπιστώνεται πρωτοφανής
περιβαλλοντική οπισθοδρόμηση στον ορεινό και ημιορεινό όγκο, συνέπεια της
αλόγιστης και υπέρμετρης ελεύθερης βοσκής. Περιγράφοντας τη σημερινή κατάσταση
στο νησί αναφέρει τα εξής:
«Η φυσική αναγέννηση της δασικής βλάστησης αποτελεί
παρελθόν, υπόροφος στις δασικές εκτάσεις δεν υπάρχει και η βοσκήσιμη ύλη δεν
ανανεώνεται. Έχει διαταραχθεί η οικολογική ισορροπία, το δάσος δεν ανανεώνεται
και το δασικό οικοσύστημα καταρρέει εξ αιτίας της υπερβόσκησης. Στη Σαμοθράκη βόσκουν πολύ περισσότερα από 50.000
γιδοπρόβατα, ενώ οι εκτάσεις που
βοσκούνται προσφέρονται μόνο για 10.300 μικρές ζωικές μονάδες, σύμφωνα με τα
πορίσματα μελέτης του εργαστηρίου δασικών βοσκοτόπων τμήματος Δασολογίας στο
Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης.
Τονίσαμε ότι τα ενδημικά και ιδιαίτερα σπάνια είδη φυτών που
απαντούν μόνο στη Σαμοθράκη τείνουν να εξαφανιστούν αντί να προστατευθούν όπως
αρμόζει για το νησί που ως περιοχή αυξημένης
προστασίας έχει ενταχθεί στο δίκτυο Natura (Φύση 2000). Στη Σαμοθράκη
φύονται εννέα (9) είδη που χαρακτηρίσθηκαν ως απειλούμενα. Από αυτά τα
πέντε είναι μοναδικά στην Ελληνική
Επικράτεια γιατί είναι ενδημικά μόνο στη Σαμοθράκη.
Επισημάναμε ότι ο ορεινός δασικός όγκος με τις πολύ μεγάλες
εγκάρσιες κλίσεις χρειάζεται οπωσδήποτε την προστασία της δασικής βλάστησης για
να αποφύγει την διάβρωση και αποσάθρωση των εδαφών Όμως η υπέρμετρη βόσκηση
αφανίζει σταδιακά την βλάστηση, με κίνδυνο να μετατραπεί σταδιακά το νησί σε
μια μεγάλη βραχονησίδα που δεν προσφέρεται για οικονομική δραστηριότητα. Είναι
κρίμα για τη Σαμοθράκη που ονομάζονταν στην αρχαιότητα Υληέσσα δηλαδή δασώδης.
Καταθέσαμε δημόσια, με μη αμφισβητήσιμα στοιχεία, ότι η
κτηνοτροφία αυτή έτσι όπως ασκείται δεν είναι παραγωγική. Τα ζώα που βόσκουν ελεύθερα υποσιτίζονται από την
έλλειψη βοσκήσιμης ύλης. Εξ αιτίας αυτών τα κτηνοτροφικά προϊόντα που
παράγονται (κρέας, γάλα) είναι ιδιαίτερα περιορισμένα».
Προτάσεις
«Το κράτος μέχρι σήμερα αδιαφόρησε για την αειφορική
διαχείριση των φυσικών πόρων, αδιαφόρησε για την οικολογική ευταξία. Πριν
φθάσουμε στην ανεπανόρθωτη οικολογική καταστροφή που θα συνοδεύεται από
τεράστιες οικονομικές επιπτώσεις προτείνουμε για άλλη μια φορά την εφαρμογή των
παρακάτω προτάσεων για την αειφορική
διαχείριση του ορεινού όγκου.
-Βοσκή αποκλειστικά και μόνο σε περιφραγμένες ιδιόκτητες
εκτάσεις.
-Ειδική μέριμνα για εισαγωγή βελτιωμένης φυλής κατσικιών που
έχουν μεγάλη γαλακτοπαραγωγή και κρεατοπαραγωγή.
-Απομάκρυνση των ζώων από όλες τις δασικά υποβαθμισμένες
εκτάσεις
-Εφαρμογή ειδικά επιδοτούμενου προγράμματος για απόσυρση του
πλεονάζοντος κτηνοτροφικού κεφαλαίου στα κατσίκια.
-Να διαχειρίζεται ο ορεινός όγκος ως περιοχή αυξημένης
προστασίας όπως ορίζεται από τον ν. 1650/86 και τον ν.2742/1999 λαμβάνοντας υπόψη
ότι:
1) Η Σαμοθράκη έχει ενταχθεί στο δίκτυο
Natura(GR111004) από το2002
2) Το Νομαρχιακό Συμβούλιο Έβρου και το Δημοτικό Συμβούλιο
Σαμοθράκης μετά από εισήγηση της τοπικής δασικής Υπηρεσίας και πρόταση της
Οικολογικής Εταιρείας Έβρου αποφάσισαν ομόφωνα την κήρυξη του Εθνικού δρυμού
Σάος- Μαρτίνι στη Σαμοθράκη.
Μέχρι σήμερα, όλες οι Κυβερνήσεις δεν έδειξαν ενδιαφέρον για
την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος
σε συνδυασμό με την οικονομική ανάπτυξη του νησιού.
Εξ αιτίας αυτού, ο Δήμος Σαμοθράκης, οι τοπικοί
επαγγελματικοί φορείς, οι πολιτιστικοί φορείς του νησιού, και οι ενεργοί
πολίτες της Σαμοθράκης έχουν τώρα τον λόγο, γιατί η περιβαλλοντική υποβάθμιση
στο νησί επιφέρει σοβαρές ζημιές στην τοπική οικονομία», καταλήγει η
ανακοίνωση.